Της ΝΤΙΝΑΣ ΒΑΓΕΝΑ
Γιατί αυτοκτονούν οι φαντάροι; Δέκα κύριες αιτίες έχουν καταγραφεί στα διεθνή επιστημονικά χρονικά. Μας τις απαρίθμησε μία προς μία, χθες, εν ενεργεία στρατιωτικός ψυχολόγος -ψυχίατρος, ο πλοίαρχος Βασίλης Μενούτης, επίκουρος καθηγητής Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Ρεθύμνου, διευθυντής στο Ναυτικό Νοσοκομείο Πειραιώς, διευθυντής Ψυχιατρικής Κλινικής στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών και σύμβουλος επί ψυχολογικών θεμάτων της Διεύθυνσης Υγειονομικού του ΓΕΕΘΑ:
1. Αλλαγή δομικών ή θεσμικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής της ταυτότητας (πολίτης-ένστολος-πολίτης) ή και μετάθεση.
2. Ευχαρίστηση του αποπειρώμενου αναφορικά με τον εαυτό του.
3. Για ικανοποίηση των άλλων, δείχνοντας αντάξιος εθνικών, πατριωτικών, θρησκευτικών ή κοινωνικών ιδανικών που θα τον εμφανίσουν ως συνεπή, έντιμο ήρωα.
4. Πεθαίνει για να αποφύγει να προκαλέσει δυσάρεστα συναισθήματα στους δικούς του (γονική διάψευση προσδοκιών και ονείρων).
5. Επειδή υφίσταται καταπίεση, εξευτελισμό ή κατακραυγή από ανώτερους ή ισόβαθμους.
6. Από εξωγενείς παράγοντες που προκαλούν αφόρητο στρες ή πόνο (γέννηση παιδιού, θάνατος, απιστία).
7. Κρίση ταυτότητας, συνήθης σε εφήβους και μετεφήβους, ως βίωση εαυτού ως αξιοθρήνητου και άθλιου.
8. Σε υπάρχουσες βασανιστικές σωματικές και ψυχικές καταστάσεις, η αυτοχειρία λειτουργεί ως μορφή απελευθέρωσης από ανημπόρια, απελπισία, ανέκφραστα συναισθήματα και αμφιθυμία.
9. Πρόκληση δυσαρέσκειας σε άλλους («να εκθέσω τους ανωτέρους μου»).
10. Πάσης φύσεως βίωμα εγκατάλειψης.
Ο ίδιος διατυπώνει επιφυλάξεις για τα αίτια των αυτοχειριών στον στρατό, που εμφανίζονται θεαματικά αυξημένες πέρσι και φέτος: «Πρέπει να μελετηθούν τα πορίσματα των σχετικών Ενορκων Διοικητικών Εξετάσεων πρώτα», υποστηρίζει.
Εάν δε θεσμοθετηθεί η υποχρεωτική θητεία στα 18 ή 19, θεωρεί ότι «θα έχουμε αύξηση των προβλημάτων, διότι η μεταβατικότητα της εφηβείας-μετεφηβείας στους Ελληνες τραβάει μέχρι τα 22 ή και περισσότερο».
Εκτός εάν η συγκεκριμένη νομοθετική επιλογή συμβαδίσει «με την προϋπόθεση ότι στα σχολεία θα γίνεται ανάλυση της ψυχολογικής εξέλιξης της ηλικίας αυτής, που συνίσταται στην εγκατάσταση ή στη σύγχυση ταυτότητας του εφήβου».