Κατηγορίες
άρθρο ελλάδα φίλοι/ες

Η αλήθεια για τα Ίμια

Γνωστοποίηση: Όλα τα ενυπόγραφα άρθρα αποδίδουν τις απόψεις των συγγραφέων.

Η αλήθεια για τα Ίμια

Η κρίση των βραχονησίδων Ίμια, στις 30 και 31 Γενάρη του 1996, έφερε την Ελλάδα και την Τουρκία στα πρόθυρα του πολέμου. Οι στόλοι είχαν παραταχθεί στη περιοχή γύρω από τις δυο μικροσκοπικές βραχονησίδες που βρίσκονται κοντά στην Κάλυμνο, με το δάκτυλο στην σκανδάλη.
Ο Σημίτης στο βιβλίο του γράφει ότι ο τότε αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Λυμπέρης δε στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, αφού απέτυχε να φυλάξει τη δεύτερη βραχονησίδα από την απόβαση Τούρκων κομάντος. Όχι μόνο αυτό, αλλά όταν ήρθαν τα πρώτα νέα για την απόβαση, τα διέψευσε για να τα δεχτεί μετά από πολλές ώρες, όταν η μοναδική απάντηση θα ήταν ο βομβαρδισμός της βραχονησίδας που θα είχε σα συνέπεια μια γενικευμένη σύρραξη στην περιοχή. Οι αποκαλύψεις του Σημίτη προκάλεσαν μια θύελλα αντιδράσεων. Δυσφημίζει τις ένοπλες δυνάμεις, λένε οι επικριτές του, και κατ’ επέκταση τη χώρα.
Η απειλή του πολέμου ήταν υπαρκτή. Ο Λυμπέρης παραιτήθηκε από την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων στις αρχές του Φλεβάρη. Και λίγες μέρες μετά, στις 11 Φλεβάρη, διέρρεε στην Ελευθεροτυπία τα παρανοϊκά σχέδιά του: «Δεν ήθελε να περιοριστεί σε ένα κλεφτοπόλεμο στις βραχονησίδες και είχε προσανατολιστεί στη λογική του «μεγάλου χτυπήματος» σε ευρεία κλίμακα στο Αιγαίο». Το «μεγάλο χτύπημα» περιλάμβανε και βομβαρδισμό στρατιωτικών βάσεων έξω από τη Σμύρνη. Μπορούμε να φανταστούμε ποια θα ήταν τα αντίποινα. Δεν έχουμε να λυπηθούμε λοιπόν καθόλου για το «τσαλάκωμα» της εικόνας του ναυάρχου και των άλλων πολεμοκάπηλων.
Η κρίση των Ιμια από τότε μέχρι σήμερα παρουσιάζεται σαν μια καλοστημένη προβοκάτσια της Τουρκίας. Η τούρκικη κυβέρνηση έχει βάλει στο μάτι το Αιγαίο, μας λένε και σαν πρώτο βήμα θέλει να κατοχυρώσει ότι υπάρχουν αμφισβητούμενες περιοχές, «γκρίζες ζώνες». Τέτοιου είδους αναλύσεις στηρίζονται σε πολύ επιλεκτική μνήμη.
Παρελθόν
Η κρίση στα Ιμια δεν έπεσε από τον ουρανό εκείνη τη δραματική νύχτα. Είχε παρελθόν. Από τις αρχές του 1995 κιόλας, το υπουργείο Αιγαίου είχε ανακοινώσει προγράμματα «εποικισμού βραχονησίδων», με οικονομικές ενισχύσεις για όποιον επέλεγε να εγκατασταθεί σ’ αυτές. Τα Χριστούγεννα του 1995, ένα τούρκικο εμπορικό πλοίο προσάραξε στις ξέρες των Ιμια. Όπως γράφει και ο Σημίτης στο βιβλίο του, η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν η εξής: «Η ελληνική πλευρά διαμηνύει στην Άγκυρα ότι αν δε δεχτούν τη βοήθεια των ελληνικών ρυμουλκών, η φορτηγίδα θα μείνει επ’ αόριστον προσαραγμένη». Στις 25 Γενάρη, ο δήμαρχος της Καλύμνου συνοδευόμενος από το διοικητή του αστυνομικού τμήματος πήγαν στα Ιμια να υψώσουν την ελληνική σημαία.
Γιατί τόση ταραχή για κάποια έρημα βράχια στη μέση του πελάγου; Κατοικημένες βραχονησίδες με τη σημαία να κυματίζει, σημαίνει ότι έχουν χωρικά ύδατα και υφαλοκρηπίδα. Εκεί κρύβεται το μυστικό. Ο έλεγχος των βραχονησίδων ήταν ένα βήμα για να ενισχυθούν οι ελληνικές διεκδικήσεις στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου, να μετατραπεί σε μια κλειστή «ελληνική λίμνη».

Το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’90 ήταν η περίοδος που οι δυτικές πολυεθνικές εξορμούσαν για τον έλεγχο των τεράστιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στον Καύκασο και την Κασπία Θάλασσα. Οι δρόμοι που θα ακολουθούσαν αυτά τα τεράστια αποθέματα προς τη Δύση έγιναν αντικείμενο κόντρας ανάμεσα στις Μεγάλες Δυνάμεις. Εμφύλιοι πόλεμοι, πραξικοπήματα, τα πάντα μπήκαν στην υπηρεσία αυτού του νέου «Μεγάλου Παιχνιδιού». Τα Στενά του Βοσπόρου και το Αιγαίο ήταν μια από αυτές τις πιθανές διαδρομές. Το αποτέλεσμα ήταν να πέσει φρέσκο λάδι στη φωτιά του ανταγωνισμού ανάμεσα στην ελληνική και τούρκικη άρχουσα τάξη για το ποια θα είναι ο «στρατηγικός εταίρος» του μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων σε όλη τη περιοχή που απλώνεται από τα Βαλκάνια μέχρι την ανατολική Μεσόγειο και ακόμα παραπέρα.
Τα Ιμια ήταν το αποτέλεσμα. Ο Σημίτης θυμίζει στο βιβλίο του τις δηλώσεις που είχε κάνει στα πλαίσια των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησής στις 29 Γενάρη 1996 – όταν η κρίση κλιμακωνόταν: «η αντίδραση της Ελλάδας θα είναι έντονη, άμεση και αποτελεσματική. Έχουμε τα μέσα και θα τα χρησιμοποιήσουμε χωρίς δισταγμό. Δε δεχόμαστε καμιά απολύτως αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Ας μη γελιούνται.» Καθόλου κατευναστική ή ειρηνική γλώσσα δηλαδή. Αυτό για το οποίο κατηγορεί στην πραγματικότητα ο Σημίτης τον Λυμπέρη είναι ότι δεν κατάφερε να χρησιμοποιήσει έγκαιρα «όλα τα μέσα».
Είμαστε ενάντια στον πόλεμο με την Τουρκία και γι’ αυτό το λόγο είμαστε ενάντια σε όλους όσους φωνάζουν ότι θα έπρεπε να γίνει πόλεμος στα Ιμια και τώρα θέλουν να πάρουν τη ρεβάνς για την «εθνική ταπείνωση». Όμως, ότι και να λέει ο Σημίτης, ο πόλεμος δεν αποφεύγεται με τη συνεργασία των ΗΠΑ. Οι χασάπηδες του Κόσοβου και της Βαγδάτης δεν είναι «παράγοντας ειρήνης και σταθερότητας» ακριβώς το αντίθετο, οι επεμβάσεις τους οξύνουν τους ανταγωνισμούς.
Μόνο το αντιπολεμικό κίνημα είναι εγγύηση ενάντια στους πολεμοκάπηλους, «ελληναράδες» και «εκσυγχρονισμένους».

Λέανδρος Μπόλαρης

* Σημείωση της Αντιεθνικιστικής Κίνησης.
Αν και στους λόγους του εθνικιστικού παραληρήματος που είχε αφορμή το επεισόδιο των βραχονησίδων Ίμια, αναγνωρίζουμε, όπως και ο συγγραφέας του άρθρου, την πάγια επεκτατική πολιτική της Ελλάδας που σήμερα παίρνει την μορφή της προσπάθειας για μετατροπή του Αιγαίου σε ελληνική λίμνη, για λόγους καθαρά οικονομικούς, διαφωνούμε με την εκτίμηση ότι υπάρχει σήμερα οποιοσδήποτε κίνδυνος πολέμου στην περιοχή μας. Θεωρούμε ότι η όλη εθνικιστική φιλολογία περί Τουρκικής απειλής, φιλολογία που την “τρίχα την κάνει τριχιά” όπως έγινε με το εκατέρωθεν δημοσιογραφικό όργιο για τις βραχονησίδες, αποσκοπεί στην δικιολόγηση των κολοσσιαίων εξόδων της Ελλάδας για εξοπλισμούς και μισθούς στρατιωτικών και των περί αυτούς. Σε τελευταία ανάλυση πρόκειται για μια καθαρά οικονομική επιχείρηση, από την οποία κερδισμένοι βγαίνουν οι κάθε λογής μιζαδόροι των εξοπλισμών και οι στρατιωτικοί, ενώ χαμένη βγαίνει η τυφλωμένη από έναν εκτός τόπου και χρόνου παραδοσιακό εθνικισμό ελληνική κοινωνία. Αυτής της οικονομικής επιχείρησης διαφημιστικό υλικό είναι οι, από άποψη διεθνούς δικαίου, ανύπαρκτες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά αεροπλάνα και οι κλιμακώσεις τύπου Ιμίων. Κατά τα άλλα, οι Τουρκία και η Ελλάδα είναι στρατιωτικά σύμμαχες στα πλαίσια του Ν.Α.Τ.Ο. και των αμερικανικών στρατιωτικών επεμβάσεων στο Αφγανιστάν και το Ιράκ. Με τέτοιες δόλιες μεθόδους η Ελλάδα καταφέρνει να ξοδεύει για στρατιωτικές δαπάνες αναλογικά προς τον πληθυσμό της τόσα πολλά που μόνο η Κίνα και η Ινδία ξοδεύουν περισσότερα. Το ποιοι θησαυρίζουν από αυτά τα λεφτά και το ποιοι πληρώνουν τους δημοσιογράφους, καλλιτέχνες, καθηγητές, πολιτικούς κλπ. που έχουν κάνει τον αχαλίνωτο εθνικισμό σημαία τους, το γνωρίζει και “η κουτσή Μαρία”. Τέλος, διαφωνούμε επίσης με τις εκτιμήσεις του συγγραφέα για Κόσοβο και Ιράκ, αφού αποτελούν δυο διαφορετικές περιπτώσεις.