Παρακολούθησα χθες από την τηλεόραση την παρέλαση στη Θεσσαλονίκη, για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. Άρματα, καταδρομείς, φαντάρια, επίσημοι. Και λόγια, λόγια, λόγια. Όλοι οι δεκάρικοι που μας έχουν βασανίσει απαξάπαντες από τα μαθητικά μας χρόνια ίσαμε σήμερα, είχαν γίνει ένας αχταρμάς απερίγραπτος! Για το έθνος, για τον ηρωισμό, για τα ιδεώδη, για τη φυλή, για τα κατορθώματα, για τον θρίαμβο του πνεύματος επί της ύλης.
Αναρωτιέμαι: τι νόημα έχουν όλες αυτές οι κορόνες; Πού βρισκόμαστε;
Και τι γιορτάζουμε; Την Πολεμική Αρετή των Ελλήνων; Υπάρχουν σπουδαία κείμενα για το ΄40. Γραμμένα από σημαντικούς Έλληνες λογοτέχνες. Γιατί δεν επιλέγονται μερικά από αυτά, για να λέγονται πριν από την παρέλαση; Γιατί δεν επιλέγονται στίχοι του Ελύτη από τον «Ανθυπολοχαγό» ή του Σικελιανού ή του Παλαμά;
Ο Χατζιδάκις έβγαλε πριν από πολλά χρόνια έναν δίσκο με τον τίτλο «Ελλάς, η χώρα των εμβατηρίων». Ο ίδιος μάλιστα, μεταξύ σοβαρού και αστείου, δήλωνε πως το τραγούδι που του άρεσε περισσότερο απ΄ όλα, ήταν το «Αεροπόρος θα γινώ»! Παίχτηκε και αυτό χθες, από κάποια μπάντα.
Αλλά εκείνο που έδωσε και πήρε, ήταν το «Μακεδονία ξακουστή/ του Αλεξάνδρου η χώρα». Ευτυχώς, έχουν φύγει από τη μέση όλα εκείνα τα εμβατήρια που μας ξεσκίζανε τ΄ αυτιά στα χρόνια της δικτατορίας, αλλά και αρκετά χρόνια μετά…
Δεν παρακολουθώ παρελάσεις. Έχω γράψει μάλιστα, πολλές φορές, ότι πρέπει να καταργηθούν, όπως έχει συμβεί στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Ο λόγος: κάθε παρέλαση σημαίνει έξοδα. Πολύ μεγάλα. Και δοκιμές. Και κόπωση των στρατιωτών και των αξιωματικών τους. Και ατυχήματα ενίοτε. Και δεν πιστεύω ότι «ενδυναμώνει το φρόνημα του λαού». Αφήνω που, κάποιες στιγμές, κλείνεις τα μάτια και σου ΄ρχονται στον νου εικόνες από παρόμοιες «επιδείξεις» ναζιστικών και φασιστικών «πολεμικών μηχανών».
Παρ΄ όλα αυτά, χθες είδα πολλούς Θεσσαλονικείς στα πεζοδρόμια, γύρω και απέναντι από την εξέδρα των επισήμων. Το καταλαβαίνω: η 28η Οκτωβρίου είναι μια γιορτή. Και είναι ωραίες οι γιορτές. Μας βγάζουν από τη μιζέρια της καθημερινότητας. Όχι μόνο εμάς, τους μεγάλους. Μα και τα παιδιά. Κυρίως τα παιδιά. Που με τις σημαιούλες στα χέρια πανηγυρίζουν. Και μένουν με ανοιχτό το στόμα από το θέαμα.
Δυο φορές συγκινήθηκα στη χθεσινή παρέλαση. Την πρώτη, όταν ο φακός έδειξε τους ανάπηρους. Και τη δεύτερη, όταν έφτασε στους δέκτες η εικόνα των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, με τα ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ. Και πρέπει να πω ότι μαγεύτηκα από την ομορφιά μερικών κοριτσιών. Του Λυκείου των Ελληνίδων και ενός συλλόγου της Κρήτης. Και μου ΄ρθε να χειροκροτήσω τη Φιλαρμονική της Κέρκυρας και τον μαέστρο της. Που πετούσε τη «ράβδο» του- έτσι τη λένε; – ψηλά και έκανε διάφορα κόλπα.
Όπως πριν από 50 χρόνια στο Β΄ Γυμνάσιο ο μικρός μου αδελφός.
Του Λευτέρη Π. Παπαδόπoυλου